Rabusie plądrujący grobowce i ich trudne do spamiętania imiona i pseudonimy.

Oglądając poprzednie dramy z serii “The lost tomb”, na pewno zauważyliście, że bohaterowie zwracają się do siebie nawzajem w różny sposób, zależnie od tego jak bliskie relacje ich łączą. Poniżej znajdziecie listę zwrotów, używanych przez tłumaczy w „Ultimate Note”.

Wu Sanxing

Wu Xie

Zhang Qiling

Wang Pangzi

Hei Yanjing

Xie Yuchen

Tombowy słowniczek.

Wszystkie dziwaczne terminy warte wyjaśnienia.

Stupa – najprostszy typ budowli sakralnej ( źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Stupa)

Smocza żyła – niewidzialna linia biegnąca z nieba do gór i przecinająca ląd, tworząca kanał przepływu pozytywnej energii; w feng shui wierzy się, że wznoszenie budowli na smoczej żyle przynosi pomyślność.

Shibie – fikcyjne robactwo, którego w tombach pełno, a co ekranizacja, to trochę inaczej wygląda. Wszystkie shibie to insekty stadne, żerujące na zwłokach oraz innych zwierzętach błąkających się w okolicach grobowców. Mogą pasożytować w ciele zwierzęcia a nawet przejąć nad nim kontrolę. W “Ultimate Note” spotkamy się z latającą wersją tych przesympatycznych zabójczych robaczków. Ważna wskazówka! Shibie nie przepadają za ogniem i krwią Zhang Qilinga.

Jiumen [九门 ,jiǔ mén] – dosł. dziewięć wrót – organizacja, w skład której wchodzi dziewięć rodów od pokoleń zajmujących się rabowaniem starożytnych grobowców.

Xiwangmu – dosł. „Królowa Matka Zachodu” lub też „Zachodnia Macierz Królów” – jedno z najważniejszych bóstw w mitologii chińskiej (źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Xiwangmu).

Cierń wielbląda – niski krzew o mocnym korzeniu, dzięki któremu roślina może wchłaniać wilgoć z głębszych warstw gleby i nie umiera w trudnych warunkach pustynnych.

Zespół zmiażdżenia – nagłe pogorszenie czynności wydalniczej nerek prowadzące często do ich ostrej niewydolności, spowodowane silnym urazem.

Kamienie mani – kamienie ułożone na himalajskich szlakach, często przy strumieniach, w formie kopca lub murku. Według lokalnych wierzeń kamienie te stanowią ofiarę dla opiekuńczych duchów miejsca, czyli genius loci. Ułożone kamienie należy obejść, tak jak stupę, zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara. Nie można ich przekładać ani nic do nich dorysowywać.

Symbol Qian – jeden z ośmiu trygramów staochińskiej koncepcji filozoficznej: https://pl.wikipedia.org/wiki/Osiem_trygram%C3%B3w

Jardang – forma ukształtowania powierzchni Ziemi występująca na pustynnych obszarach na całym świecie. (źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Jardang)

Miasto Demonów – nie jest nazwą własną konkretnego miejsca, Miastem Demonów a czasem nawet Wrotami Piekieł nazywa się obszary pustynne, na których występują jardangi i słychać charakterystyczne wycie wiatru.

Paleokanał – pozostałość po nieaktywnej rzece, cieku wodnym, najczęściej powstają tam, gdzie doliny rzeczne zostały zasypane w wyniku agradacji (nanoszenia osadów na dno koryta).

Totem – symbol wierzeń i kultów regionalnych. (źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Totem_(religia))

Qimen Dunjia – starożytna technika wróżbiarska, opracowana i wykorzystywana przy tworzeniu strategii wojennych, obecnie znajduje zastosowanie w biznesie (źródło: https://en.wikipedia.org/wiki/Qimen_Dunjia)

Cyrkon – pospolity minerał z gromady krzemianów wyspowych (źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Cyrkon_(minera%C5%82))

Zaskroniec grzebieniasty – fikcyjny gatunek węża istniejący tylko w uniwersum DMBJ. Te gady są niezwykle jadowite i posiadają wyjątkową umiejętność naśladowania ludzkiej mowy.

Zhuge Liang (诸葛亮 , Zhūgě Liàng, 181-234) – doradca i strateg Liu Beia – założyciela państwa Shu Han, jednego z trzech państw toczących walkę o wpływy po upadku dynastii Han. Okres ten określa się Epoką Trzech Królestw (źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Zhuge_Liang)

Panjiayuan – największy bazar/jarmark/targowisko (jak zwał, tak zwał) antyków i sztuki w Pekinie.

Estampaż – technika wykonywania odbitek płaskorzeźb i napisów z kamienia lub z brązu za pomocą papieru (źródło: https://plwiki.pl/Leksykon/Estampa%C5%BC)

Mawangdui – grobowce odkryte w Chinach w latach 70. na przedmieściach Changsha, pochodzące z czasów dynastii Han (ok 202r p.n.e – 9r n.e). Więcej można przeczytać tutaj.

Liezi – taoistyczny traktat filozoficzny, spisany na przełomie III i IV wieku (źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Liezi)

Taiping Yulan – teksty spisane na wzór encyklopedii, pochodzące z czasów dynastii Song (960r – 1279r).

Fuxi (伏羲 , Fúxī) i Nuwa (女娲 , Nǚwā) – uważani wpierw za rodzeństwo, później za parę małżeńską, przedstawiani czasami jako postacie o wężowych lub rybich ciałach i ludzkich głowach; Fuxi nauczył rzekomo ludzi hodowli zwierząt, zaś Nuwę uważano za stwórczynię ludzi. Więcej tutaj. (źródło: https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Fuxi;3903401.html)

Li – chińska jednostka długości, obecnie odpowiadająca około pięciuset metrom, ale jej miara na przestrzeni lat wahała się między 80-500 metrów w przybliżeniu. W czasach Epoki Trzech Królestw li wynosiło około 77 metrów.

Xuan Nü (玄女 , Xuánnǚ) – również nazywana Jiǔtiān Xuánnǚ (九天玄女), w mitologii chińskiej była boginią wojny oraz nieśmiertelności.

Aerolit – kamienny meteoryt.

Qilin (麒麟 , Qílín) – jego pojawienie się uznawano za dobry znak, przedstawiany jest z jednym rogiem na głowie, dlatego nazywany jest chińskim jednorożcem.
Qionqi (穷奇 , Qióngqí) – według legend, ta bestia pojawiała się na polach bitew i pożerała ludzi, którzy walczyli w sprawiedliwej sprawie.
Taotie (饕餮 , Tāotiè) – żarłoczna bestia, która zjadała ludzi w drastyczny sposób, czasami raniąc przy tym siebie.
Taowu (梼杌 , Táowù) – lekkomyślna i uparta bestia, siejąca zamęt wśród ludzi.
Qiongqi, Taotie, Taowu i Hundun w mitologii chińskiej są uznawane za Cztery Przerażające Bestie (四凶 , Sì Xiōng). Ich przeciwieństwem są Cztery Święte Stworzenia (四象 , Sì Xiàng) – Błękitny Smok, Czerwony Ptak, Biały Tygrys i Czarny Żółw. Cztery bestie zestawia się również jako przeciwieństwo Czterech Życzliwych Zwierząt (四灵 , Sì Líng), którymi są qilin, smok, żółw i feniks.

Mnich Tang (Táng Sānzàng, 唐三藏) – bohater powieści “Journey to the West” (西遊記 , Xī Yóu Jì, “Wędrówka na Zachód”, właściwie “Zapiski o podróży na Zachód”) autorstwa Wu Cheng’ena (ok. 1500-82) oraz wielu innych utworów literatury oralnej oraz teatru chińskiego. Jego postać była wzorowana na mnichu buddyjskim Xuanzangu (596-664), który za panowania cesarza Taizonga z dynastii Tang udaje się drogą lądową do Indii po ponad 600 sutr i tekstów buddyjskich. Uosobienie wszelkich cnót.

Zhu Bajie (豬八戒 , Zhū Bājiè) – świniokształtna postać z mitologii chińskiej, jeden z głównych bohaterów powieści Wu Cheng’ena “Wędrówka na Zachód”. Pierwotnie był jednym z niebiańskich urzędników, zajmującym się żeglugą przez Drogę Mleczną. Gdy po pijanemu próbował napastować córkę Nefrytowego Cesarza, został wygnany na ziemię i narodził się z łona świni. Charakteryzuje go nienasycony apetyt na jedzenie i kobiety.

Wody stagnujące (zwane też wodami martwymi) – pojęciem tym określa się wody pozostające w bezruchu i niewykazujące wymiernej dynamiki, odnosi się głównie do wód podziemnych (pogrzebanych i kopalnych) oraz innych występujących w strefie stagnacji hydrogeochemicznej. … Wody takie są też najczęściej wylęgarnią moskitów. (źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Wody_stagnuj%C4%85ce)

Luosifen (螺蛳粉 , luósīfěn) – tradycyjna zupa chińska, specjalność w mieście Liuzhou w Guangxi, charakteryzująca się ostrym i cierpkim zapachem, pochodzącym głównie od serwowanego w niej dodatku – marynowanych pędów bambusa. Wywar do zupy przygotowuje się między innymi z wieprzowych kości oraz… ślimaków, jednak kawałków ślimaków w zupie nie znajdziemy, bo się rozgotowują. Stąd dosłowna nazwa zupy – noodle ze ślimaków XD

Trumna shaozi (哨子 , shàozi, dosł. gwizdek) – termin istniejący tylko w uniwersum DMBJ, w takiej trumnie plądrownicy zamykali najniebezpieczniejsze przedmioty i zwłoki (np. zombie, które emanują trującym gazem itp). Wieko trumny zawsze jest szczelnie zalakowane przy użyciu roztopionego metalu, ale zostawiano w nim otwór, do którego mieściła się tylko ręka. Otwór przypominał gwizdek, stąd nazwa. Takie trumny widzieliśmy już w Mystic Nine oraz w grobowcu pod wodami Wysp Paracelskich.

Fuxi (负屃 , Fùxì) – według chińskiej mitologii, smok ma dziewięcioro różnych synów i ich wizerunkami dekorowano chińską architekturę, głównie cesarskie pałace i rzeźby. Fuxi jest ósmym dzieckiem, lubiącym literaturę i jego wizerunkiem (który najbardziej przypomina smoka) najczęściej przyozdabiano kamienne tabliczki i nagrobki. Krótki opis pozostałych synów znajdziecie tutaj.

Kobra czarnogrzywa – kolejny fikcyjny gatunek węża, istniejący tylko w uniwersum DMBJ. W niskich temperaturach gady te zapadają w hibernację, natomiast budzą się, kiedy temperatura skoczy w górę. Spryciarze potrafią wyczuć nawet temperaturę ciała człowieka.

Alkalia – roztwory wodorotlenków litowców i wapnia oraz węglanów sodu i potasu, także wodny roztwór amoniaku. Wszystkie alkalia wykazują mocny odczyn zasadowy.

Antonomazja – figura stylistyczna polegająca na zastąpieniu nazwy pospolitej nazwą własną lub odwrotnie, np. Judasz zamiast zdrajca (źródło: https://sjp.pwn.pl/sjp/antonomazja;2550219.html)

Ulica Liulichang (琉璃厂 , Liúlíchǎng) – zabytkowa ulica Pekinu położona za bramą Hepingmen, będąca tradycyjnym centrum handlu dziełami sztuki, rękodzielnictwem i antykami. Znajdują się tu liczne antykwariaty, restauracje i herbaciarnie. (źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Liulichang)

“Delikatnie macham na pożegnanie
i nie zabieram ze sobą nawet chmurki.”
我揮一揮衣袖，
不帶走一片雲彩
Jest to fragment wiersza „Pożegnanie z Cambridge, po raz drugi” (再别康桥) słynnego chińskiego poety epoki nowożytnej, Xu Zhimo (徐志摩), luźnie przetłumaczony przez mua – Chandramukhi 🙂 Wiersz został napisany w 1928 roku i do tej pory jest nauczany w wielu chińskich szkołach, a poeta jest na tyle sławny, że ma nawet biografię po polsku na wiki –> https://pl.wikipedia.org/wiki/Xu_Zhimo (nie żeby to był jakiś wyznacznik sławy, ale jednak :D). Powyższy fragment jest również wyryty na marmurowym kamieniu na kampusie King’s College Cambridge. A wspomniana chmurka ma takie same znaki jak nasza bohaterka, Yun Cai (云彩).

Guan Yu (关羽 , Guān Yǔ, zm. 219 lub 220) – dowódca w służbie Liu Beia (wspomnianego już wcześniej przy okazji Zhuge Lianga), po śmierci stopniowo uznany za boga chroniącego Cesarstwo Chińskie i jego ludność. (źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Guan_Yu)

Jing Ke (荊軻 , Jīng Kē, zm. 227 p.n.e.) – najsłynniejszy skrytobójca w historii Chin, znany z nieudanego zamachu na cesarza Qin Shihuanga (259 p.n.e. – 210 p.n.e.) – pierwszego cesarza dynastii Qin, który zakończył Okres Walczących Królestw, jednocząc Chiny. (źródła: https://pl.wikipedia.org/wiki/Jing_Ke , https://pl.wikipedia.org/wiki/Qin_Shi_Huang)

Zhao Mengfu (赵孟頫 , Zhào Mèngfǔ, 1254 -1322) – chiński malarz okresu dynastii Yuan, twórca przedstawień koni i uznany kaligraf. (https://en.wikipedia.org/wiki/Zhao_Mengfu). W dramie tekst jest tylko napisy jego stylem kaligraficznym, natomiast autorem wiersza jest Cao Cao (曹操 , Cáo Cāo,155–220) – generał, następnie kanclerz i książę późnej dynastii Han. Ciekawostka – również jest związany z powtarzającym się nam Liu Beiem XD Cały wiersz “Długowieczny żółw” (龜雖壽 , Guī suī shòu) znajdziecie tutaj.

Xiao He goniący za Han Xinem [w świetle Księżyca] (蕭何月下追韓信) – jest to metafora odnosząca się do postaci historycznych i wydarzenia z ich życia. Xiao He (蕭何 , Xiāo Hé, 257 p.n.e. –193 p.n.e) był chińskim ministrem, który wspierał Liu Banga (劉邦 , Liú Bāng, 256 p.n.e.-195 p.n.e.), założyciela dynastii Han i późniejszego cesarza Gaozu, natomiast Han Xin (韩信 , Hán Xìn, zm. 196 p.n.e.) z początku był zwykłym żołnierzem w armii Liu Banga, którego potencjał dostrzegł właśnie Xiao He. W czasie wojny okresu bezkrólewia, między upadkiem dynastii Qin, a powstaniem dynastii Han, Han Xin, jak i wielu innych żołnierzy, zdezerterował z armii Liu Banga. Xiao He, gdy się o tym dowiedział, wyruszył, aby go odszukać i sprowadzić z powrotem, bez uprzedniego powiadomienia Liu Banga, który z kolei pomyślał, że jego zaufany doradca Xiao He go opuścił. Po kilku dniach Xiao He odnalazł Han Xina i przekonał go do powrotu, a Liu Bang uczynił go generałem w swojej armii i potem znacznie przyczynił się do założenia dynastii Han. Xiao He i Han Xin, razem z niejakim Zhang Liangiem, zostali uznani za “Trzech bohaterów początku dynastii Han” (漢初三傑). Tak więc powyższej metafory używa się, gdy mówimy o naglącej sprawie, która wymaga natychmiastowego działania.

“Dwadzieścia Cztery Przykłady Synowskiej Miłości” (二十四孝 , èrshísì xiào) – w kulturze chińskiej dwadzieścia cztery postacie, które praktykowały we wzorcowy sposób konfucjańską cnotę nabożności synowskiej (xiao). Po raz pierwszy dokonał ich zestawienia Guo Jujing, żyjący w czasach dynastii Yuan. (źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Dwadzie%C5%9Bcia_Cztery_Przyk%C5%82ady_Synowskiej_Mi%C5%82o%C5%9Bci)